Ngày nay, rất nhiều người tham gia đầu tư chứng khoán để kiếm lời dựa trên xu hướng tăng lên của thị trường chứng khoán. Đây là hình thức đầu tư kiếm lời phổ biến trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên, vẫn có một số hình thức kiếm tiền trong khi thị trường đang có xu hướng đi xuống. Đó là bán khống chứng khoán. Hãy cùng ohmoney tìm hiểu bán khống chứng khoán là gì? Làm sao để bán khống chứng ở Việt Nam nhé!
I. Bán khống chứng khoán là gì?
Bán khống (Short selling) là hình thức mua bán dựa trên xu hướng giảm của chứng khoán. Chứng khoán được dùng có thể là cổ phiếu, trái phiếu hay các công cụ phái sinh. Tuy nhiên, người bán khống không sở hữu những loại chứng khoán này.
Để kiếm lợi nhuận, người bán khống sẽ đi vay mượn chứng khoán và bán ngay lập tức. Chứng khoán có thể được vay, mượn từ các đại lý môi giới. Sau khi giá chứng khoán đó giảm sâu, họ mua lại chứng khoán với giá thấp hơn. Việc này mang lại lợi nhuận dựa vào hình thức hưởng chênh lệch giữa giá mua và giá bán.

Ví dụ:
Cổ phiếu công ty A có giá trị là 60$/1 cổ phiếu. Qua tìm hiểu, bạn nhận định được cổ phiếu của công ty A sẽ giảm. Bạn vay 1,000 cổ phiếu của công ty A từ bên môi giới và bán ra ngay.
Sau 1 tuần, giá cổ phiếu giảm xuống còn 55$/1 cổ phiếu. Bạn mua lại với giá thấp hơn và trả 1,000 cổ phiếu cho bên môi giới. Tổng số tiền bạn thu được nhờ chênh lệch giá là: 60$ x 1,000 – 55$ x 1,000 = 5000$ (chưa tính tiền phí và tiền lãi).
II. Cách thức thực hiện bán khống chứng khoán như thế nào?
Để thực hiện bán khống chứng khoán, bạn cần làm theo các bước cơ bản sau:
Bước 1:
Mở tài khoản giao dịch và mượn chứng khoán từ các đại lý môi giới.
Bước 2:
Thực hiện lệnh bán chứng khoán.
Bước 3:
Đợi đến khi chứng khoán giảm giá, thực hiện lệnh mua với mức giá thấp.
Bước 4:
Trả lại chứng khoán đã vay cho đại lý môi giới kèm theo khoản tiền phí và lãi suất cho vay.
Mỗi đại lý môi giới sẽ có quy định riêng về thực hiện ký quỹ khi vay. Vì thế, bạn cần phải nắm rõ về lãi suất và hoa hồng cho môi giới khi quyết định vay chứng khoán.

III. Bán khống chứng khoán ở Việt Nam có được cho phép không?
Khi tìm hiểu về bán khống, nhà đầu tư Việt Nam thường có câu hỏi là “Bán khống có được cho phép ở TTCK Việt Nam hay không?”.
Thực tế, trên thị trường chứng khoán Việt Nam, bán khống vẫn chưa được cho phép. Tuy nhiên trên thị trường chứng khoán phái sinh, hoạt động giao dịch có sự tương đồng với bán khống qua “Hợp đồng tương lai chỉ số VN30”. Đây là hợp đồng được điều chỉnh bởi tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng.
IV. Làm sao để bán khống chứng khoán ở Việt Nam ?

Trên thị trường chứng khoán cơ sở:
Ở góc độ Pháp luật hiện nay, hoạt động bán khống trên thị trường cơ sở Việt Nam vẫn chưa được cho phép, điều đó có nghĩa là không được bán khống cổ phiếu riêng lẻ.
Ví dụ: Giả định NĐT nhận thấy cổ phiếu SAM quá cao so với giá trị thật, hoặc khi phân tích kỹ thuật đã chỉ ra cổ phiếu khả năng sụp đổ cao, khi cổ phiếu trên 50.000 đồng (trước chia tách), thì tiến hành bán ra. Nhưng hiện tại NĐT không bán ra được.
Tuy nhiên, thực tế thì vẫn có một số cách “lách luật” để có thể bán được với hình thức này, đó là vay mượn chứng khoán qua để bán giữa các NĐT cá nhân, thông qua chứng khoán. Mặc dù phương pháp này hơi phức tạp và ít phổ biến nhưng đôi lúc vẫn có một số trường hợp diễn ra.
Trên thị trường chứng khoán phái sinh:
Hiện nay, hoạt động bán khống có thể dựa vào rổ cổ phiếu VN30, tỷ lệ đòn bẩy sẽ linh hoạt tuỳ theo từng tổ chức tài chính, từng công ty chứng khoán và phụ thuộc vào các kỳ hạn như 1 tháng, 2 tháng, 3 tháng hay 6 tháng. Các tỷ lệ đòn bẩy thường gặp là 1:5 đến 1:10, có những trường hợp đặc biệt thì lên đến 1:20.
Trên thị trường chứng khoán phái sinh, NĐT nên cẩn trọng một số yếu tố sau để có thể bán khống hiệu quả:
Hoạt động kinh doanh chênh lệch giá. Một số tình huống NĐT vừa bán khống và mua ở các kỳ hạn khác nhau, hoặc có thể mua ở TTCK cơ sở, sau đó thực hiện bán khống ở TTCK phái sinh.
Thực hiện bán khống khi thị trường chung quá giá trị. Ở thời điểm này, NĐT có thể dựa vào các phương pháp khác nhau như P/E, so sánh với TTCK quốc tế hoặc đôi khi là thực hiện P/B.
Dựa vào việc phân tích kỹ thuật để có thể ra quyết định đầu tư và giảm thiểu rủi ro, tối đa hoá lợi nhuận. Tuy nhiên, với cách này, đòi hỏi NĐT phải có kinh nghiệm và kiến thức về phân tích chứng khoán.
Dựa vào mức chênh lệch giữa VN30 và chứng khoán phái sinh để có căn cứ thực hiện bán khống
V. Tổng kết
Trên đây là những thông tin về bán khống chứng khoán mà Ohmoney gửi đến mọi người. Hi vọng sẽ đem đến các bạn nguồn kiến thức bổ ích về vấn đề bán khống chứng khoán. Bên cạnh đó, hiểu được làm sao để bán khống chứng khoán ở thị trường Việt Nam.