Capex là gì? Đây là một trong những câu hỏi được nhiều nhà đầu tư quan tâm khi tìm hiểu về một doanh nghiệp. Không chỉ có ý nghĩa trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Capex còn có ứng dụng trong việc phân tích và định giá cổ phiếu. Cùng Ohmoney tìm hiểu rõ hơn về thuật ngữ này nhé.
1.Capex là gì?
Capex là cụm từ viết tắt của Capital Expenditure tạm dịch là chi phí tài sản cố định hoặc chi phí vốn của doanh nghiệp. Đây là thuật ngữ được sử dụng nhiều trong việc phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp. Hiểu một cách đơn giản Capex bao gồm các khoản chi phí đầu tư của doanh nghiệp.
Chi phí cố định thường có giá trị lớn, do vậy Capex sẽ được phê duyệt tại các cuộc họp cổ đông hay họp thường niên của công ty. Thông thường Capital Expenditure thường bao gồm các khoản sau:
- Chi phí cho tài sản cố định mới, có thể là tài sản vô hình
- Sửa chữa, nâng cấp tài sản cố định hiện tại nhằm kéo dài thời gian sử dụng hữu ích của tài sản
- Sửa chữa, nâng cấp tài sản cố định để tăng hiệu suất hoạt động của máy móc,…
2. Capex được tính như thế nào?
Để xác định chính xác Capex của một doanh nghiệp bạn cần sử dụng kết hợp Báo cáo kết quả kinh doanh cùng Bảng cân đối kế toán. Theo đó, bạn cần xác định chính xác sự thay đổi trong tài sản cố định của công ty. Ngoài ra còn có khấu hao tài sản của công ty trong thời điểm xác định Capex.
Quy trình các bước xác định Capex là gì bao gồm:
- Bước 1: Xác định chi phí của các khoản liên quan đến: tài sản, nhà máy, thiết bị ( PP&E) tại thời điểm hiện tại trong bảng cân đối kế toán
- Bước 2: Xác định số dư PP&E kỳ trước
- Bước 3: Xác định độ chênh lệch của hai thông số trên. Xác định sự thay đổi chính xác số dư PP&E
- Bước 4: Bổ sung sự thay đổi của PP&E vào chi phí khấu hao của doanh nghiệp
- Bước 5: Áp dụng công thức sau để xác định Capex là gì
CapEx = Δ PP&E + Khấu hao hiện tại
Trong đó:
- CAPEX được gọi là chi phí đầu tư
- Δ PP & E là sự thay đổi trong tài sản cố định bao gồm bất động sản, cổ phiếu; máy móc; thiết bị;…
Nhà đầu tư có thể căn cứ vào chỉ số này để tính toán ra Capex cũng như xác định chính xác giá trị tài sản cố định của công ty.
3. Vai trò, ý nghĩa của Capex
Khi tiến hành đầu tư xác định chỉ số Capex sẽ cho thấy doanh nghiệp đang đầu tư mới vào tài sản cố định hay tiến hành duy trì và phát triển tài sản. Theo đó, Capex được xem là phần quan trọng nhất của dòng tiền từ hoạt động đầu tư của doanh nghiệp.
Hầu hết những doanh nghiệp lớn thường chỉ sử dụng một phần nhỏ lợi nhuận hàng năm của mình cho hoạt động đầu tư và phát triển TSCĐ. Theo đó, để xem xét doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hay không nhà đầu tư có thể thực hiện phép so sánh nhỏ như sau:
Tính tổng CAPEX mà doanh nghiệp đã sử dụng trong khoản thời gian 10 năm đổ lại. Tiến hành so sánh với tổng lợi nhuận sau thuế của Doanh nghiệp trong cùng khoảng thời gian đó. Bạn có thể nhận thấy các kết quả như sau:
- Tổng CAPEX < 50% Lợi nhuận sau thuế: Doanh nghiệp tối ưu hoá tốt hoạt động kinh doanh của mình. Có lợi thế cạnh tranh cao so với các đối thủ cùng ngành.
- Tổng CAPEX < 25% Lợi nhuận sau thuế: Doanh nghiệp tiềm năng; lợi thế cạnh tranh lớn. Có thể đầu tư.
Trên thực tế, nhiều nhà đầu tư nhầm lẫn giữa Capex và Opex ( chi phí hoạt động). Nếu Capex là chi phí cho tài sản cố định, chi trả cho các hoạt động dài hạn thì Opex lại hoàn toàn ngược lại. Theo đó Opex bao gồm các khoản phí ngắn hạn, đáp ứng nhu cầu hoạt động liên tục của công ty. Những khoản chi phí ngắn hạn này thường được kế toán sử dụng hết trong cùng kỳ khai báo.
4. Ứng dụng Capex trong việc phân tích, định giá cổ phiếu
Đối với dân đầu tư, đặc biệt là đầu tư chứng khoán. Nhà đầu tư chuyên nghiệp cần thông hiểu Capex là gì? Capex được áp dụng như thế nào trong việc phân tích và nhận định mã cổ phiếu của doanh nghiệp. Dưới đây là những chỉ số nhà đầu tư cần quan tâm:
4.1 Tính tỷ lệ CFO trên Capex
CFO- Cash Flows From Financing còn được biết đến là dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh. Tỷ lệ CFO trên Capex được biết đến là chỉ số tài chính quan trọng, được tính bằng công thức:
- Nếu tỷ lệ này >1, điều này cho thấy doanh nghiệp hoạt động tốt. Công ty đủ khả năng tạo ra tiền mặt, tài trợ cho các hoạt động xây dựng, nâng cấp TSCĐ của mình.
- Nếu tỷ lệ < 1, điều này đồng nghĩa với việc hoạt động kinh doanh của công ty không tốt. Công ty không đủ khả năng tài chính cho các hoạt động mua sắm TSCĐ của mình.
Lưu ý: Khi tiến hành so sánh tỷ lệ CFO/ Capex cần tiến hành so sánh nhiều công ty cùng ngành với nhau để có kết quả tổng quan và chi tiết nhất.
4.2 Tính toán dòng tiền tự do của doanh nghiệp (FCFF)
Capex còn được sử dụng để xác định dòng tiền tự do của doanh nghiệp – TCFF. Dòng tiền tự do hay còn được biết đến là dòng tiền sau thuế mà doanh nghiệp tạo ra từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Theo đó, FCFF được xác định theo công thức như sau:
FCFF = EBIT x (1 – Thuế suất thuế TNDN) + Khấu hao – CAPEX – Thay đổi VLĐ
- Nếu FCFF > 0: Doanh nghiệp vẫn còn khả năng chi trả sau khi trừ đi chi phí
- Nếu FCFF < 0: Doanh nghiệp không có đủ khả năng tài chính phục vụ cho các hoạt động kinh doanh
4.3 Tính toán dòng tiền thuần vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp (FCFE)
FCFF được biết đến với tên gọi dòng tiền thuần vốn chủ sở hữu doanh nghiệp. Đây là dòng tiền sau thuế dành riêng cho chủ Doanh nghiệp. Công thức tính dòng tiền thuần vốn như sau:
FCFE = (EBIT – Chi phí lãi vay) x (1 – Thuế suất thuế TNDN) + Khấu hao – CAPEX – Thay đổi VLĐ + (Vay nợ mới – Trả nợ cũ)
5. Chỉ số Capex bao nhiêu được cho là tốt?
Tuỳ thuộc vào tình hình cũng như định hướng phát triển của doanh nghiệp mà xác định chỉ số Capex bao nhiêu là tốt. Theo Ohmoney, Capex cần được tiến hành so sánh tương quan với các yếu tố sau đây:
Chiến lực kinh doanh của công ty: Tuỳ thuộc vào thực trạng của công ty, như mới xây dựng hay đang trong tình trạng xuống cấp,… Trong trường hợp này doanh nghiệp sẽ cần một lượng lớn chi phí Capex phục vụ cho việc xây dựng hay nâng cấp tài sản của công ty.
Biên lợi nhuận gộp (Gross Margin): Đối với những doanh nghiệp sản xuất thì không thể thiếu việc tái đầu tư vào Capex. Theo đó việc đầu tư vào TSCĐ cần có chiến lược đầu tư hiệu quả nhằm hạn chế tối đa tình trạng lãng phí nguồn lực tài chính của doanh nghiệp.
Trên đây là toàn bộ thông tin, kiến thức giải thích cho câu hỏi Capex là gì. Hy vọng với những thông tin vừa cung cấp ở trên, Ohmoney đã giúp bạn làm rõ câu trả lời. Vui lòng truy cập trang chủ Ohmoney để tìm hiểu rõ hơn về các thông tin kinh tế, tài chính liên quan.
