Chào các bạn, đây là chuỗi bài cung cấp kiến thức cơ bản để mọi người tự học cách đầu tư chứng khoán. Trong bài này, mình sẽ hướng dẫn thật chi tiết từ A đến Z các bước để tiến hành 1 cuộc đầu tư hiệu quả. Cố gắng đọc bài này thật kỹ nhé!
I. LÀM SAO ĐỂ MỘT NGƯỜI MỚI CÓ THỂ HỌC CÁCH ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN?
Chắc hẳn rất nhiều bạn lo lắng không biết mình có thể học đầu tư hay không khi chưa biết chút gì về tài chính. Nhưng mọi người cứ yên tâm đi nhé. Học đầu tư cổ phiếu không cần phải học hết tất cả kiến thức phức tạp của dân tài chính đâu. Các bạn chỉ cần nắm vững những kiến thức căn bản và quan trọng là cũng đủ đem lại lợi nhuận trong một thời gian dài rồi đấy. Và tin tôi đi, chỉ cần đọc hết những bài sau đây là bạn đã nắm được những kiến thức cần thiết để tự tin bước vào thị trường chứng khoán rồi đấy:
5 BÀI CƠ BẢN CHO NGƯỜI MỚI BẮT ĐẦU HỌC CÁCH ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN (MIỄN PHÍ 100%)
- Bài 1. Các định nghĩa, thuật ngữ trong thị trường chứng khoán
- Bài 2. Cách tìm thông tin và phân tích cơ bản báo cáo tài chính của doanh nghiệp
- Bài 3. Cách định giá cổ phiếu của công ty hiện tại và cách đưa ra khoảng giá mua, bán
- Bài 4. Chiến lược giao dịch cổ phiếu: lúc nào nên mua vào, lúc nào nên bán ra
- Bài 5. Phương pháp quản trị rủi ro và phân bổ danh mục đầu tư cổ phiếu
6 BÀI HỌC NÂNG CAO CHO NHỮNG NGƯỜI ĐẦU TƯ VỐN LỚN VÀO THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
- Bài 6. Cách chọn đúng ngành để đầu tư trong một chu kì kinh tế (có phí)
- Bài 7. Các yếu tố vĩ mô tác động như thế nào đến thị trường chứng khoán: chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa, thị trường cạnh tranh,… (có phí)
- Bài 8. Phân tích kỹ thuật nâng cao 1: cách xác định xu hướng chính, thị trường vùng đỉnh, thị trường vùng đáy (có phí)
- Bài 9. Phân tích kỹ thuật nâng cao 2: các tín hiệu đảo chiều và mô hình giá nổi bật (có phí)
- Bài 10. Cách đầu tư chứng khoán ở thị trường giá lên – uptrend và giá xuống- downtrend (có phí)
- Bài 11. Công cụ phái sinh (có phí)
II. QUY TRÌNH ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN DÀNH CHO NGƯỜI MỚI
Trước khi bắt đầu học 5 bài cơ bản ở trên các bạn nhớ phải đọc kỹ phần quy trình đầu tư để biết được các kiến thức mình học sẽ được dùng ở giai đoạn nào và dùng để làm gì. Ok, trước hết thì khởi động một chút với 2 bước chuẩn bị đã nhé!
BƯỚC CHUẨN BỊ SỐ 1: MỞ TÀI KHOẢN CHỨNG KHOÁN (đây là bước siêu siêu dễ, ai cũng phải làm được)
Nhiều bạn muốn đầu tư chứng khoán nhưng vẫn cứ ngần ngại không biết phải làm sao. Theo mình thì cứ phải mở được 1 tài khoản chứng khoán trước đã. Rồi ném hẳn vào trong đấy 5 triệu mà trải nghiệm.
Vậy nên mở tài khoản ở sàn chứng khoán nào?
Theo Việt thì các bạn chọn sàn nào cũng được, đối với Việt thì mở ở đâu cũng không quá quan trọng. Ví dụ như Việt thì mở tài khoản chứng khoán ở ngân hàng Vietcombank (VCBS) chỉ vì tiện tay thì chọn VCBS thôi chứ ko có lý do gì đặc biệt.
Nhưng nếu các bạn muốn tốt hơn thì có thể tham khảo các sàn sau đây:
– Sàn Giao dịch chứng khoán SSI: là một trong những sàn có uy tín cao nhất thị trường chứng khoán Việt Nam. Được đa số các tổ chức lớn, chuyên gia nước ngoài sử dụng. Nếu bạn quan tâm về tính an toàn và bảo mật thì nên mở tại đây
– Sàn Vndirect – là một trong những sàn rất tốt và có giao diện dễ sử dụng, chi phí giao dịch rẻ. Sàn này có cho phép bạn mở tk online hoàn toàn, không cần phải ra sàn giao dịch. Cứ đăng ký trên đó và làm theo hướng dẫn là được nhé. ( à, Việt cũng là cổ đông của VND nên PR cho công ty chút nha)
– VPS, Sàn chứng khoán top 1 VN: phí giao dịch khá rẻ, mình thấy nhiều bạn bè dùng ở đây. VPS cũng cho phép bạn mở tài khoản online như Vndirect nha. Theo nhiều người đánh giá thì hệ thống giao dịch của VPS ổn định nhất trong tất cả các sàn. Mình cũng chưa dùng thử nên không rõ. Nhưng mà top 1 thì chắc hẳn là phải tốt rồi.
>> Link đăng ký mở tài khoản chứng khoán VPS online
Còn nếu muốn tìm hiểu thêm thì có thể tham khảo ở đây:
BƯỚC CHUẨN BỊ SỐ 2: LÊN KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH CÁ NHÂN RÕ RÀNG
Để quá trình đầu tư diễn ra hiệu quả và không bị ảnh hưởng bởi bất cứ biến cố nào từ bên ngoài, các bạn phải lên kế hoạch tài chính rõ ràng. Điều này sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc chủ động thời điểm mua và bán.
Do đó, kế hoạch tài chính cá nhân phải thể hiện được những điều sau:
1. Mục tiêu tài chính của bạn trong 5 năm hay 10 năm tới là gì?
Ví dụ: mua nhà sau 5 năm, đi du lịch, cho con cái đi học đại học, … hoặc là nghỉ hưu sớm
2. Thu nhập và mức sống của bạn hiện tại:
Bạn cần nhiêu tiền 1 tháng để duy trì cuộc sống tối thiểu? Bạn cần bao nhiêu 1 tháng để duy trì mức sống thoải mái. Khoảng chi tiêu này sẽ tăng bao nhiêu mỗi năm?
Mỗi tháng bạn có thể save (tiết kiệm) được bao nhiêu tiền?
Thu nhập dự tính của bạn trong các năm tới, mỗi năm mong muốn tăng bao nhiêu %. Bạn có dự kiến cách nào để tăng thu nhập của mình chưa?
Lưu ý: bạn phải luôn để dành 1 phần tiền mặt gửi ngân hàng tương đương với 3-6 tháng tiền tối thiểu để duy trì cuộc sống. Nếu có khoản này thì khi bước vào thị trường đầu tư bạn sẽ rất yên tâm khi thị trường gặp biến động lớn.
3. Cân đối các khoản đầu tư:
Dựa vào số vốn đang có và số tiền dư ra mỗi tháng. Bạn sẽ dành bao nhiêu cho đầu tư chứng khoán, bao nhiêu tiền mặt ở ngân hàng, bao nhiêu để tích lũy các dạng tài sản khác nếu muốn (vàng, bds,…)
– Hiệu suất sinh lời gửi tiết kiệm: 63% trong 10 năm (rất dễ đạt được)
– Hiệu suất sinh lời mua vàng: 80% trong 10 năm (khả thi)
Hiệu suất sinh lời mua trái phiếu: 150% trong 10 năm (rất dễ đạt được)
– Hiệu suất sinh lời đầu tư chứng chỉ quỹ: 190% trong 10 năm (khả thi)
– Hiệu suất sinh lời mua bất động sản: 304% trong 10 năm (có rủi ro)
– Hiệu suất sinh lời tự đầu tư cổ phiếu: 415% trong 10 năm (có rủi ro)
4. Xác định rõ số vốn đầu tư ban đầu và số vốn đầu tư đều đặn mỗi tháng (hoặc mỗi năm) vào kênh chứng khoán
Ví dụ: số vốn ban đầu là 50tr, mỗi năm sẽ góp thêm 20tr vào dịp trước Tết
Nếu mọi thứ đã ok rồi thì yên tâm học cách đầu tư chứng khoán thôi!
QUY TRÌNH ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN!
Bước 1: Phân tích thị trường để tìm ra 3-5 nhóm ngành tiềm năng để lập phạm vi đầu tư
Chọn đúng ngành để đầu tư giúp bạn nắm 20% phần thắng trong tay. Đối với những ngành đang đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ, hầu hết các công ty trong ngành đó đều sẽ hưởng lợi và tăng giá trị. Những công ty tốt sẽ có đà tăng trưởng về doanh thu, lợi nhuận và giá cổ phiếu.
Nếu bạn nắm giữ được công ty tốt trong một ngành có tốc độ tăng trưởng gấp 1,5 lần GDP. Thì hiệu quả đầu tư của bạn trong một năm sẽ không quá khó để đạt được con số 15-20% hoặc hơn. Còn nếu bạn nắm giữ công ty tốt trong một ngành đang bị suy thoái hoặc gặp bất lợi. Thì khả năng rất cao khoản đầu tư đó sẽ thua lỗ, cho dùng công ty của bạn vẫn tốt, vì các nhà đầu tư khác họ sẽ luôn định giá rất thấp cho những ngành nghề kém hấp dẫn.
Trong một khoảng thời gian, bạn chỉ nên lựa chọn theo đuổi tầm 3-5 ngành. Nhiều hơn con số này bạn sẽ không đủ thời gian để hiểu rõ và nắm bắt thông tin của các ngành đó.
Mỗi 1 năm bạn nên làm đánh giá về triển vọng ngành ít nhất một lần để có sự thay đổi kịp thời.
Vào 2 trang này để tìm các công ty trên sàn chứng khoán cho các ngành khác nhau:
https://finance.vietstock.vn/chi-so-nganh.htm
https://www.cophieu68.vn/categorylist.php
Bước 2: Chọn lọc cổ phiếu tốt theo tiêu chí và phong cách đầu tư của bạn để xây dựng 1 danh sách cổ phiếu tiềm năng (watchlist)
Bước 2 quyết định đến 45% phần thắng trong đầu tư, bao gồm 3 hoạt động: lọc cổ phiếu, đánh giá doanh nghiệp, định giá cổ phiếu.
Sau khi đã xác định 3-5 ngành sẽ theo đuổi đầu tư trong dài hạn. Hãy vào từng ngành để đánh giá cổ phiếu. Ưu tiên lọc từ trên xuống, công ty nào vốn lớn xem trước, vốn nhỏ xem sau. Vì khi bạn đánh giá những công ty đầu ngành bạn sẽ có được cái chuẩn của ngành để khi sàng lọc đến các công ty nhỏ cũng sẽ nghiêm khắc hơn.
>> Xem bài 2 để biết cách phân tích doanh nghiệp
Sau khi lọc, nên lập 1 bảng danh sách có:
Trạng thái: Tốt, tạm, tránh xa (những công ty để trạng thái tránh xa thì kiên quyết không đầu tư vào để tránh thua lỗ)
Khoảng định giá: khoảng giá dưới, khoảng giá trên
Khoảng giá mua
>> Xem lại bài 3 để biết cách định giá cổ phiếu:
Bước 3: Lựa chọn điểm mua tốt và tiến hành mua cổ phiếu
Bước này tối ưu cho bạn thêm 10-15% lợi nhuận cho một thương vụ đầu tư. Do đó, khi lập xong watchlist, bạn hãy kiểm tra xem có cổ phiếu nào nằm trong vùng giá mua hay chưa? Nếu chưa thì chờ đợi, còn nếu đã nằm trong khoảng giá mua bạn có thể dùng phân tích kỹ thuật hoặc dùng các nguyên tắc đã học trong bài 4 để quyết định mua
Bước 4: Quản trị rủi ro và phân bổ danh mục đầu tư
Bước cuối cùng quyết định đến 35% phần thắng trong suốt quá trình đầu tư. Quản trị danh mục tốt sẽ giúp bạn tránh được rủi ro, thua lỗ và còn tối ưu hiệu quả sử dụng vốn.
Quy trình đầu tư này chỉ có 4 bước thôi, mỗi năm bạn chỉ cần lặp lại từ bước 2 đến 4 là được.
————————————–
CÁC LƯU Ý CHO CÁC BẠN MỚI ĐẦU TƯ LẦN ĐẦU TIÊN:
I. Thời gian giao dịch chứng khoán:
Từ 9h – 15h, hoạt động từ thứ 2 đến thứ 6 trừ T7, CN và các ngày nghỉ lễ lớn
Các loại lệnh mua bán thường dùng:
– Lệnh giới hạn (LO) là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại một mức giá xác định. Đây là loại lệnh được dùng nhiều nhất.
– Lệnh điều kiện với thời gian (TCO): nhà đầu tư có thể đặt lệnh trước phiên giao dịch từ một đến nhiều ngày với số lượng và mức giá xác định. Lệnh này dành cho các bạn đi làm rất bận buổi sáng. Tối có thể đặt lệnh và sáng nó sẽ tự giao dịch cho bạn nếu thị trường có mức giá bạn mong muốn.
=> còn các loại lệnh khác nhưng mình chỉ giới thiệu 2 loại này thôi là đủ để các bạn dùng rồi.
II. Thời gian cổ phiếu về tài khoản:
Sau khi mua thì phải mất 3 ngày cổ phiếu mới về tài khoản và được bán cổ phiếu đó nha. Cho nên mua xong mà thấy không bán được thì cũng đừng sợ.
III. Cổ tức và điều chỉnh:
Sau khi công ty chia cổ tức bằng cổ phiếu, giá thị trường và giá vốn của bạn sẽ điều chỉnh theo tỷ lệ được chia. Cho nên bỗng 1 ngày bạn thấy giá vốn bị giảm thì cũng đừng lo, mới chia xong nên điều chỉnh giá thôi
IV. Thuế, phí giao dịch:
Phí giao dịch thường là 0,3-0,4% giá trị giao dịch. Còn thuế là 0,1% nhé. Các khoản thuế phí nào dù bạn lãi hay lỗ cũng đều phải đóng hết. Cho nên cố gắng đừng giao dịch quá nhiều, có khi tiền thuế phí nhiều hơn cả tiền lời của bạn đó.
V. Margin:
Margin là đòn bẩy hay nói các khác bạn vay tiền của sàn chứng khoán để mua thêm cổ phiếu và lấy các cổ phiếu đang có trong tài khoản của bạn làm thế chấp. Các bạn nào mới đầu tư mình khuyên không nên dùng margin hoặc margin ít thôi tầm 10% vốn là được. (ví dụ đầu tư 100tr thì vay 10tr thôi)
VI. VNindex:
Là chỉ số của thị trường, xem cái này để biết thị trường chung hôm nay tăng hay giảm, nhiều hay ít.
VII. Các phong cách đầu tư chứng khoán:
Có 4 phong cách đầu tư chính:
Đầu tư theo phân tích cơ bản (FA), đầu tư tăng trưởng, đầu tư theo đà tăng trưởng, đầu tư theo phân tích kỹ thuật (TA)
Các kiến thức mình hướng dẫn cho các bạn chủ yếu là theo phong cách đầu tư theo phân tích cơ bản (FA)
LỜI NHẮN NHỦ: VIỆT ĐÃ HƯỚNG DẪN RẤT NHIỀU BẠN. NHỮNG BẠN ĐƯỢC HƯỚNG DẪN SAU NÀY ĐẦU TƯ ĐỀU CÓ LÚC LỜI, LÚC LỖ. VÀ HẦU HẾT NHỮNG LÚC LỖ LÀ KHI CÁC BẠN ẤY BỊ CUỐN VÀO THỊ TRƯỜNG MÀ QUÊN ĐI KIẾN THỨC CƠ BẢN
P/s: Việt rất vui vì có thể giúp được các bạn có được kiến thức tài chính căn bản và học cách đầu tư chứng khoán cơ bản. Con đường còn rất dài và nếu mọi người vẫn hứng thú thì sẽ còn rất nhiều kiến thức để học.
Vì đầu tư là cả hành trình dài không phải chỉ 1,2 năm. Chúc mọi người thành công!
Tác giả: Lê Hoàng Việt (Levi)
