Chúng ta đã từng nghe qua khái niệm về cổ đông, cổ phần, lợi tức,… hôm nay các bạn cùng Ohmoney đi làm rõ khái niệm cổ đông thiểu số, lợi ích của cổ đông thiểu số ra sao ở bài viết dưới đây nhé!
I. Cổ đông thiếu số là gì?
- Trước tiên về khái niệm Cổ đông: “Cổ đông là cá nhân, tổ chức sở hữu ít nhất một cổ phần của công ty cổ phần.”
- Trong đó, ta hiểu cổ phần chính là vốn điều lệ sẽ được chia thành nhiều phần và các phần đó đều phải bằng nhau, cũng chính là phần vốn nhỏ nhất của một công ty cổ phần.
- Cổ đông thiểu số phải chăng là nắm giữ ít cổ phiếu? Hiện nay vẫn chưa có một quy định cụ thể nào được đưa ra để định nghĩa cụ thể như thế nào là cổ đông thiểu số. Tuy nhiên, ta thấy rằng, căn cứ dưới góc độ lý luận và dựa trên thực tiễn quá trình quản trị tại công ty cổ phần như ở giai đoạn hiện nay, chúng ta cũng có thể xác định cổ đông thiểu số theo hai tiêu chí cụ thể như sau:
- Tỉ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông thiểu số (phần nhỏ).
- Thứ hai đó là không có quyền kiểm soát, điều hành chi phối hay khả năng để áp đặt quan điểm, đường lối, ý chí, sách lược của mình trong hoạt động của công ty.

II. Lợi ích của cổ đông thiểu số là gì?
- Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam, lợi ích của cổ đông thiểu số là một phần của kết quả hoạt động thuần và giá trị tài sản thuần của một công ty con được xác định tương ứng cho các phần lợi ích không phải do công ty mẹ sở hữu một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua các công ty con.
- Về hình thức, lợi ích của cổ đông thiểu số được trình bày rõ trong Bảng cân đối kế toán hợp nhất và Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất. Theo đó, trong Bảng cân đối kế toán hợp nhất, lợi ích cổ đông thiểu số phải được trình bày thành chỉ tiêu tách biệt với nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của công ty mẹ. Phần sở hữu của cổ đông thiểu số trong thu nhập của tập đoàn cũng cần được trình bày thành chỉ tiêu riêng biệt.
- Lợi ích của cổ đông thiểu số trong tài sản thuần bao gồm 2 dạng:
- Giá trị của các lợi ích của cổ đông thiểu số tại ngày hợp nhất kinh doanh ban đầu sẽ được xác định một cách phù hợp so với chuẩn mực kế toán “Hợp nhất kinh doanh”.
- Phần lợi ích của cổ đông thiểu số trong sự biến động của tổng vốn chủ sở hữu kể từ ngày hợp nhất kinh doanh.

III. Quyền của cổ đông thiểu số là gì?
- Tham dự và phát biểu trong các Đại hội đồng cổ đông và thực hiện quyền biểu quyết trực tiếp hoặc thông qua đại diện theo ủy quyền hoặc theo hình thức khác do pháp luật, Điều lệ công ty quy định. Mỗi cổ phần phổ thông có một phiếu biểu quyết;
- Nhận cổ tức với mức theo quyết định của Đại hội đồng cổ đông;
- Ưu tiên mua cổ phần mới chào bán tương ứng với tỷ lệ cổ phần phổ thông của từng cổ đông trong công ty;
- Tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 119 và khoản 1 Điều 126 của Luật doanh nghiệp 2020;
- Xem xét, tra cứu và trích lục các thông tin trong Danh sách cổ đông có quyền biểu quyết và yêu cầu sửa đổi các thông tin không chính xác;
- Xem xét, tra cứu, trích lục hoặc sao chụp Điều lệ công ty, biên bản họp Đại hội đồng cổ đông và các nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông;
- Khi công ty giải thể hoặc phá sản, được nhận một phần tài sản còn lại tương ứng với tỷ lệ sở hữu cổ phần tại công ty;

IV. Nghĩa vụ của cổ đông thiểu số là gì?
Theo Điều 119 Luật Doanh nghiệp 2020 cổ đông thiểu số có các nghĩa vụ sau:
- Thanh toán đủ và đúng thời hạn số cổ phần cam kết mua.
- Không được rút vốn đã góp bằng cổ phần phổ thông ra khỏi công ty dưới mọi hình thức, trừ trường hợp được công ty hoặc người khác mua lại cổ phần. Trường hợp có cổ đông rút một phần hoặc toàn bộ vốn cổ phần đã góp trái với quy định tại khoản này thì cổ đông đó và người có lợi ích liên quan trong công ty phải cùng liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi giá trị cổ phần đã bị rút và các thiệt hại xảy ra.
- Tuân thủ Điều lệ công ty và
- quy chế quản lý nội bộ của công ty.
- Chấp hành nghị quyết, quyết định của Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị.
- Bảo mật các thông tin được công ty cung cấp theo quy định tại Điều lệ công ty và pháp luật; chỉ sử dụng thông tin được cung cấp để thực hiện và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; nghiêm cấm phát tán hoặc sao, gửi thông tin được công ty cung cấp cho tổ chức, cá nhân khác.
- Nghĩa vụ khác theo quy định của Luật này và Điều lệ công ty.
Trên đây là sơ bộ kiến thức, thông tin Ohmoney tổng hợp về lợi ích cổ đông thiểu số, quyền và nghĩa vụ của cổ đông tiểu số trong công ty,..