Phát hành cổ phiếu riêng lẻ là gì? Hình thức phát hành cổ phiếu này có được pháp luật chấp nhận? Liệu rằng nhà đầu tư có nên chọn đầu tư vào các công ty cổ phần này? Trong bài viết này, Ohmoney sẽ giải đáp tận tình cho bạn những thắc mắc về phát hành cổ phiếu riêng.
1. Phát hành cổ phiếu riêng lẻ là gì?
Phát hành cổ phiếu được biết đến là hình thức phát hành chứng khoán và chào bán trong một phạm vi nhất định. Việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ sẽ có những điều kiện và hạn chế nhất định về số lượng cổ phiếu được phát hành.
Vì không được chào bán rộng rãi trong công chúng do vậy cổ phiếu riêng lẻ thường dành cho các nhà đầu tư dài hạn như công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí,… Đặc biệt phần lớn ngân hàng hiện nay cũng tham gia vào việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ để hưởng phí phát hành. Hiểu một cách đơn giản, ngân hàng sẽ đứng ra mua toàn bộ số cổ phiếu riêng lẻ rồi phân phát lại cho các nhà đầu tư.
2. Tại sao doanh nghiệp nên phát hành cổ phiếu riêng lẻ
Vậy tại sao nhiều công ty cổ phần hiện nay lựa chọn hình thức phát hành cổ phiếu riêng lẻ? Hiểu một cách đơn giản, trong trường hợp công ty bạn đang có nhu cầu huy động một lượng vốn nhỏ. Hay nếu doanh nghiệp của bạn không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để phát hành cổ phiếu thì việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp các cán bộ, công nhân viên chức của công ty nắm giữ cổ phiếu của doanh nghiệp.
3. Điều kiện để phát hành cổ phiếu riêng lẻ
Để tiến hành phát hành cổ phiếu riêng lẻ công ty cần đáp ứng đầy đủ một số yêu cầu nhất định. Tuỳ thuộc vào thực trạng kinh doanh của doanh nghiệp ( đại chúng hay không đại chúng) mà sẽ có điều kiện cụ thể nhất định.
3.1 Công ty cổ phần không phải đại chúng
- Công ty phát hành cổ phiếu không phải công ty cổ phần, không sử dụng phương tiện truyền thông đại chúng để chào bán cổ phiếu
- Công ty cần thông qua quyết định phát hành cổ phiếu riêng lẻ và phương án sử dụng số tiền góp vốn theo Điều lệ của công ty
- Cần xác định rõ đối tượng đầu tư tham gia và số lượng nhà đầu tư ( không quá 100 người)
- Thời gian chào bán cổ phiếu riêng lẻ thường cách nhau 6 tháng
- Đảm bảo tuân thủ luật lệ và quy tắc về tỷ lệ vốn góp
3.2 Công ty cổ phần đại chúng
Đối với công ty cổ phần đại chúng để tiến hành phát hành cổ phiếu riêng lẻ cần tuân thủ một số quy định như:
- Có quyết định thông qua của đại hội cổ đông đối với phương án chào bán và sử dụng vốn
- Phát hành cổ phiếu cho một tổ chức hay cá nhân có liên quan từ 10% trở lên vốn điều lệ của công ty ( trong 12 tháng gần nhất)
- Công ty phát hành cổ phiếu không sở hữu bất kỳ công ty con nào trong tổ chức mua cổ phiếu hoặc có thể liên quan đến nhau.
4.Quy trình phát hành cổ phiếu riêng lẻ cho doanh nghiệp
Để hiểu rõ hơn về phát hành cổ phiếu riêng lẻ, Ohmoney sẽ gửi đến bạn thông tin về quy trình phát hành cổ phiếu hiện đang được phần lớn các công ty áp dụng:
- Bước 1: Doanh nghiệp đưa ra phương án chào bán bao gồm:
- Số lượng cổ phiếu
- Mệnh giá cổ phiếu
- Cách thức chào bán cổ phiếu
- Điều kiện chuyển nhượng cổ phiếu
- Thời hạn thanh toán cổ phiếu
- Bước 2: Cổ đông công ty tiến hành thực hiện quyền ưu tiên mua cổ phần
Doanh nghiệp cần đảm bảo quyền ưu tiên mua cổ phần của cổ đông hiện tại. Cổ đông có quyền quyết định quyền mua cổ phần của mình cho người khác. Tuy nhiên hoạt động này cần tuân thủ theo quy định của Luật Đầu tư.
- Bước 3: Cổ đông chuyển quyền mua cổ phần của mình cho người khác.
Lưu ý: Trong trường hợp cổ phiếu phát hành không bán hết thì số lượng cổ phiếu dư sẽ được bán lại cho người khác với phương án riêng lẻ. Trong trường hợp người nước ngoài mua cổ phiếu riêng lẻ cần tuân thủ các quy định của Luật đầu tư cổ phiếu tại thời điểm hiện hành.
5. So sánh phát hành cổ phiếu riêng lẻ cổ phiếu công chúng
Sự khác biệt đầu tiên của cổ phiếu riêng lẻ là số lượng nhà đầu tư có hạn chế ( thường dưới 100 người). Trong khi đó, cổ phiếu công chúng thường có nhà đầu tư lớn hơn 100 người. Ngoài ra việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ cũng ít tốn kém chi phí hơn so với chào bán cổ phiếu đại chúng. Và đặc biệt, hoạt động phát hành cổ phiếu riêng lẻ giúp dòng tiền của nhà đầu tư chảy vào công ty mà không phải là cổ đông của công ty ( hình thức khác của chuyển nhượng vốn).
6. Cơ sở pháp lý của việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ
Theo Điều 125 của quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2020, tính từ ngày 01/01/202. Để chào bán cổ phiếu riêng lẻ doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện chào bán. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm như:
- Thứ nhất, giá trị mà cổ đông chiến lược mang lại là gì? Họ có kinh nghiệm hay sức ảnh hưởng trong ngành nghề không? Điều kiện nắm giữ cũng nên khắt khe với thời gian hạn chế chuyển nhượng từ 3-5 năm.
- Thứ hai, giá phát hành có công bằng cho cổ đông khác hay không? Thông thường, nên thấp hơn 10-15% so với thị giá là hợp lý.
- Thứ ba, số lượng phát hành chiến lược rất quan trọng, chỉ nên tối đa 15% số lượng cổ phiếu lưu hành.
7. Lợi ích của cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư
Với những đặc điểm như số lượng cổ phiếu hạn chế, đơn giá bán rẻ,… liệu nhà đầu tư có nên chọn mua cổ phiếu riêng lẻ hay không? Cùng Ohmoney điểm qua một số ưu điểm nổi bật của việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ như:
- Với giá chào bán thấp cũng như hạn chế chuyển nhượng sau 1 năm sẽ giúp nhà đầu tư cá nhân dễ dàng thu lại lợi nhuận.
- Nhà đầu tư cổ phiếu riêng lẻ được ưu tiên hơn trong việc tiếp cận thông tin với ban lãnh đạo so với nhóm đầu tư cá nhân bên ngoài.
- Thời gian chuyển nhượng ngắn giúp cổ đông dễ bán cổ phiếu chốt lời hơn. Trong trường hợp thị trường downtrend, nhà đầu tư vẫn được đảm bảo cơ hội nhận lợi nhuận.
8. Phát hành riêng lẻ ảnh hưởng gì đến nhà đầu tư hiện hữu
Để nhận định việc phát hành cổ phiếu riêng lẻ gây ảnh hưởng gì đến nhà đầu tư hiện hành, Ohmoney sẽ nhắc lại về cách tính EPS ( lợi nhuận trên cổ phiếu). Theo đó, EPS được tính bằng lợi nhuận sau thuế chia cho số lượng cổ phiếu bình quân năm.
Theo đó, khi doanh nghiệp tiến hành phát hành cổ phiếu riêng lẻ và chia cho cổ đông chiến lược, nhà đầu tư chuyên nghiệp,… dẫn đến số lượng cổ phiếu tăng lên. Điều này dẫn đến lợi nhuận trên cổ phiếu giảm xuống và định giá cổ phiếu P/E tăng lên. Điều này khiến cho cổ phiếu kém hấp dẫn hơn so với các doanh nghiệp khác trong ngành.
Vậy với những ưu điểm như thông tin liên kết nội bộ, thời gian chuyển nhượng cổ phiếu riêng lẻ ngắn,… Góp phần giúp các nhà đầu tư hiện hữu hay cổ đông chiến lược dễ dàng thu được lợi nhuận cao hơn so với các khách hàng đầu tư cá nhân.
Trên đây là toàn bộ thông tin giải đáp cho câu hỏi phát hành cổ phiếu riêng lẻ là gì? Trong trường hợp bạn là nhà đầu tư dài hạn thì việc chọn mua cổ phiếu riêng lẻ được đánh giá khá an toàn. Vui lòng truy cập trang chủ Ohmoney để biết thêm nhiều thông tin kinh tế – tài chính liên quan.
